16 Eylül 2019 Pazartesi

İnsan Etiketlemek ve Etiketlenmek

  Hiçbir fikri olmayanlar için öncelikle 'etiketlemek' kavramını bir açıklayalım. İlk anda gördüğünüz ya da belli bir süredir tanıdığınız insandan eğer "güzel, yakışıklı, doktor, temizlikçi,güvenilir, at hırsızı vs." gibi sıfatlarla bahsediyorsanız tebrikler etiketliyorsunuz demektir.
  Oysa herkes söyler, " İnsanı insan olarak yargıla yavrum; mesleğine, ağzından çıkan lafa göre değil." Dün yan komşu hakkında " Şunun lideri hakkında şöyle bir eleştiri yaptı, kesin şu görüşü savunuyor!" dediğini unutmuş sanırım.
  Bilmemiz gereken bir şey var ki, eğer etiketlenmek istemiyorsak insanları etiketlememeliyiz.
Emin olun ki, bugün birinin yanında bir başkasının yaptığı işten küçümseyerek bahsediyorsanız o yanınızdaki kişi de yarın sizi en azından 'dedikoducu' olarak etiketler. Sonra ömrünüz boyunca,"Ağzı torba değil ki büzesin !" efsanesindeki ağzı büzülemeyen el âlem olarak kalırsınız evelallah.
  Biraz ciddileşecek olursak; haberlerde izlediğiniz o kötü yola sapmış imamı, imam olarak değil, insan olarak yargılamamız daha kabul edilebilir. Bu haber sizin İslam hakkındaki görüşlerinizi destekleyen bir haber niteliği taşımamalı. Aynı zamanda bir kilisenin papası hakkında da "İnançsız, kötü yola sapmış, insanları kandırmaya calışan, kötü ve lanet biri!" olarak da yargılamamız çok saçmadır. Bu noktada görüşünüzü bir kenara itip sizinkinden farklı bir görüşe sahip olsa bile;" İnsanlara karşı nasıl davranıyor, evrensel ahlâk yasalarına göre iyi biri mi ?" diye sorarak eleştirimizi yapmamız daha güzel olacaktır. Ve o insan kötüyse bile o dini yaşayan herkes kötü olamaz. O din kötü olamaz. Bir dini veya bir görüşü onu sahiplenen insanların davranışlarına bakarak eleştirmek cahillikten başka bir şey olmaz.

"Bak şöyle vicdanlı, böyle vicdanlı dedik dedik de ne oldu; o da şöyle yapıyor!" fikri çıksın aklınızdan. O insan bir insan olduğu için kötü bir şey yaptı, genellemlerinizin bir kategorisine girdiği için değil. Bir doktor, bir öğretmen olduğu için kötü veya iyi değildir insanlar. İnsan oldukları için öyledirler. Çünkü insanoğlu bu, her türlü şeyin altına imza atabilecek nitelikteki varlıklardır nasıl olsa. Kimse evsiz olduğu için hırsız olmaz, kimse öğretmen olduğu için iyi olmaz, kimse yardıma muhtaç birine yardım edemedi diye gaddar, inançlı olduğu için bağnaz, öğretimsiz olduğu için eğitimsiz olmaz. Çevremiz öğretim görmüş eğitimsizlerle dolu nasıl olsa.
  Nasıl etiketlenmeyiz sorusunu ise şu şekilde cevaplamak istiyorum; konuşunca karşınızdakinin fikirlerini değiştiremeyeceğiniz din, siyasi görüş gibi şeyler hakkında toplum içinde konuşmak sadece oradan ayrıldığınızda belli bir grup tarafından 'ne boş konuştu ama' gibi sözlerle kulaklarınızı çınlatmalarına sebep olur. Coğunlukla bu görüşler kendiliğinden değişir. Evet şikayet ve memnuniyetinizi belli edebilirsiniz elbette fakat isim belirtmek yerine sadece iyi ve kötü şeyleri konuşsanız zıt görüşlü biriyle bile uzlaşabilirsiniz. 
Ayrıca kıyafetine bakarak yaşayış biçimini, evine bakarak maaşını, soğuk biri diye insan ilişkilerini genelleyip haddiniz olmayan konularda yorum yapmamalısınız. Bunun yanısıra tanımadığınız biri hakkında "Bu da da tam bir..." gibi sözlerle karşılaştığınızda; "Bilmiyorum, tanımıyorum bir şey diyemem" diyerek olaydan kendinizi soyutlayabilir ya da tanıdığınız ve gerçekten size samimi gelmeyen biri hakkında konuşma açıldığında "Ben bana bir yanlışını görmedim" diyerek olaydan sıyrılabilirsiniz. Böylelikle hem konu yarıya kapanmış olur hem de sevilen ve kimseyle bir derdi olmayan biri olarak hayatınıza devam edebilirsiniz.
Farklı konularda fikir almak istediğiniz şeyleri yorum bölümüne ekleyebilirsiniz.
  Yeniliklerle kalın. :)

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder